Fataawaa NuuralHudaa

2021-10-13 15:59:45 51:Gaafii: Yoo Rabbiin fedhe heerumaafin biyyatti deema. Shamarran kiriistaanaafii kaanis silkii natti dhahanii miizee siif ta’uuf huccuu qopheeffanne naan je’an. Miizeen tun Shari'aa keessatti halaalii? Ani waan aadaa Awurooppaa kanallee hin fedhuu dhaamsa maal naaf dhaamtan?

Deebisaa: Huccuu qaama nama muldhistu ta aadaa nasaaratiifi yahuudaa hin godhatin. Huccuun ati uffattu magariisa, adii, bunnii waan fedhe haa taatuu akka intala Muslimaatti yoo satrii qabaatte, uffachuu dandeessa.

Hanga dhalaa keessa jirtutti fuula banaas taa’uu ni dandeessa. Qaamni kankee ammoo haa sattaramu. Ta diggisiidhaa ammoo sun sumaafi gurbaa laalti. Waan dandeessaniin godhaa yoo hin dandeennellee uf hin dirqinaa.

Ta miizeedhaa ammoo dhalaan namaan wajjiin deemtee gizee ati teessu si cinaa taa’anii dhiirtis dhiiraan wajjiin gurbaan miizee godhachuun hukmii shariaatti haraami.

Akka aadaa badduu warra baadiyaa intalti miizee je’an tun dhalaa bira buluun dhiirtinis guyyaa lamaa sadi buluun addaan isaan ittisuun haraam calla. Waan akkasii irraa akka fagaattu.

Dr. Liwaa’ulislaam
  ओपन / कमेंट

2021-10-12 15:39:40 50: Zakaa namaan walitti baasuun danda’amaa?

Gaafii: Zakaa kana yoo ka’ee obboleettii tiyyaan waliin walirratti baase ni taati naan je’anii dubbiin tun akkami?
 
Deebisaa: Yoo obboleettii tee wakkalattee zakaa haganaattu narra jiraa naatu siif kafalaa narraa baasi jetteen halaali; waa takka dhoorkaan hin jiru.

Zakaan ka kennamu baatii sadiifi baatii jahaa miti. Amata irratti. Horiin keetis qulqullummaan irraa baafamuu qaba akka Rabbiin jaalatutti.

Dr. Liwaa’ulislaam
  ओपन / कमेंट

2021-10-11 06:47:33 49: Zakaan maali?

Gaafii: Zakaa numa je’anii zakaan kun waajiba jechaa numa dhagayaa ani waa takkallee waan irraa beeku hin qabu.
 
Deebisaa: Yaa gabrittii Rabbii yoo biyyumatti dhalatte, magaalatti dhalattus warri magaalaa mallaqa hin wallaalu.

Xiqqeenyaan biyyaa bahee an wamaa hin beeku yoo ka jettu taate ammoo, horii yoo Rabbi sitti kenne 10,000, 20,000, 30,000 yookaa 100,000 mallaquma fedhe haa ta’uu kuma tokkorratti qarshii 25 baafta; Yoo gaala ta’e ammoo, gaala shan yoo qabaatte, re’ee takka kennita.

Yoo re’ee qabaatte re’ee 40 keessa takka kennita. Yoo horii qabaatte horii 30 irratti jabbii takka kennita. Ta midhaanii ammoo ulamaa’ii baadiyaa jiran gaafadhu.daarota 10 irratti tokko kennan je’an. Namni ammoo kennituuf warreen saddeettan Rabbiin suuratuttawbaa keessatti dubbate. Zakaa haadhaa abbaa keetii hin kennin.

Waan achii gadii ammoo eessumman kee, adaadaa tee, adeerran kee kan miskiinaatiif kenni. Dura isaaniif haqa. Yoo isaan qabaatoo ta’an miskiina biraatiif dabarsita.

Garuu ammoo Zakaa kee masjiidaan hin ijaarin, madarasaanis hin ijaarin. Wanni inni godhameef jara saddeettan sani.
 
Dr. Liwaa’ulislaam ओपन / कमेंट

2021-10-07 09:08:29 48: Hidhaa sodaatanii kijibuun akkami?

Gaafii: Gaaf tokko osoma hojjannuu, ijoollee hojjattoota dhalaa tokko ganda isaanii ziyaarra jennee dhaqnee hulaa itti tuttumnee dhabnaan an ufirraa deeme. Gurbaan tokko hafee odoo tumuu namni ollaa arkee, isa hin beekanii ana yaamanii, dhalaa as keessa jirtuu isin himatee maaliifi jennaan lakkii anilleen gurbaalleen nuti hin dhufnee je’een. Qur’aanaan nu kakachiisan.Yoo boru wanni tun dhugaa taate, anilleen ni hidhama; gurbaanillee dalagaa irraa ari’amaaf kijibe.
 
Deebisaa: Yaa gabricha Rabbii, wanni ati gaafachuu qabdu, Nin kakadhee kakuu tanaaf maaltu narra jiraa dura, dhalama ziyaaruu san maaltu si geese? Waani obboleettii tee, haboo tee, adaadaa tee hin ta’in dhalaa ziyaaruun atis saahibni keetis haraam calla.

Sanirraan hin dhaqne jettanii kakachuun keessan sunilleen balleessa. Dhugaadhaan uf baasan malee kijibaan uf hin baasan. Kanaaf jecha dhalaa ziyaaruu, wajjiin nyaachuu, wajjiin dhuguu, wajjiin kophaa taa’uun, isaanitti laaqqamuun, kasaaraa gurgurdoo waan ta’eef boodaafillee itti hin deebi’in. Waan dabre irratti ammoo Rabbii kee araarama  kadhu.

Ta kakuutiif ammoo nama kudhan nyaachisi; takkaa nama kudhan uwwisi; yoo san hin dandeenye soommanatti dabri; soomana guyyaa sadi.
 
Dr. Liwaa’ulislaam ओपन / कमेंट

2021-10-04 08:51:08 47: Mana yataamaa seenanii nyaachuun akkami?

Gaafii: Intala takka ta abbaan manaa irraa du’e ganda isaanii dhaqee akkuma aadaa godhametti waan dhuganiifi waan nyaatan naaf dhiheessite. San cufallee nin didee garuu buna dhuge. Waan yataamaa ni je’amaa?
 
Deebisaa: Yaa gabricha Rabbii hamtuu akkanatti ufirraa eeguun kankee waan Rabbiin jaalatu. Garuu wanni beekuu qabdu, Rabbiin Qur’aana keessatti horii yataamaa hin nyaatinaa hogguu je’u, dura horii akkamii akka tahe barachuu qabna.

Yoo maallaqa tokko abbaan ijoollee tanaa si bira kaaye, takkaahuu haati ijoollee tanaa si bira keesse, takkaahuu ati ammoo adeera ijoollee tanaa taatee ooyruu isaanii dalaydee ufitti maxxansitee ufumaaf isaan tajaajilaa waan kana ka ufiin yaamtu taate, kun haraam calla. Sunillee namni nama tajaajilu tokko hoggaa beelawe subaaxa, faxara nyaachuun hukmii shariaatti humaa hin qabu.

Tanaaf jecha shaayiifi bunni ati dhugde, wanni bilchaate ta siif kennan waan mana keessatii horii yataamaa hin je’amu. Saniif uf hin dhaammotin. Rabbiin sirraa haa jaalatu gaafii tanteetiif.
 

Dr. Liwaa’ulislaam ओपन / कमेंट

2021-08-31 22:15:49 #Waan gaafachuu barbaaddu katabii barbaadi. in shaa ALLAAH deebisaa ni argatta.

#Tuqaa sadeen gubbaa gama harka mirga jiru tuquun. Booda search. ओपन / कमेंट

2021-08-31 22:14:50 46: Osoon itti hin yaadin nama dhungachuun Soomana Balleessaa?

Gaafii: Eega biyya dhaqee intalti ollaa ta ajnabiidhaa takka oluma seentee narra buutee akkuma aadaa biyya teenyaatti na dhungatte.

Deebisaa: Yaa gabricha Rabbii, ajnabii harkaanuu qabachuun haraami; dhungachuun waan biraati. Garuu ammoo waan kana ati niyyattee waan hin hojjatiniin, Rabbiin siif araaramaa araarama kadhadhu. Dhungoo saniif jecha soommanni kee hin badu.

Dr. Liwaa’ulislaam ओपन / कमेंट

2021-07-29 14:14:00 45: Mallaqa kiyya jaarsa kiyyatti kennuu dirqama qabaa?

Gaafii: Gurbaa tokkotti heerume, inni biyya jiraa an immoo ala jira. Ani waanin carraaqu warra keennatti ergadha. Duuba tanaaf jecha inni waan ergitu gara kiyya ergi naan je’a. Kanaaf narra laale. Horii kiyya isatti erguu dirqama qabaa?
 
Deebisaa: Yaa gabrittii Rabbii biyyumarrahuu dalagaaf jettee deemuun dogongora, abbaan kee si haa erguu jaarsi kee si haa erguu daangaa Islaamummaa cabsuu keeti. Garuu ammoo yoo fedhinnaa keetiin ta’e malee horii waan qabdu isarratti erguu dirqama hin qabdu. Isatti erguu dhabuudhaaf waa takkallee wanni Rabbiin si gaafatu hin jiru. Inni si ergu, abbaan kee si ergu haqni kee haquma keeti.

Dr. Liwaa’ulislaam ओपन / कमेंट

2021-07-29 14:13:53 44: Jaarsi hiikee je’ee deeffadhe jechuu ni dandayaa?

Gaafii: Jaarsi kiyya na hiikee, eega guyyaa sadiitii si deeffadhe naan je’e. Duuba raja’tuun inni naan je’e sun bakka jirti moo bakka hin jirtu?
 
Deebisaa: Yaa gabrittii Rabbii, fuudhaafi heerumni, hiikkaan akkkasumas wanni ahkaama shariaa keessatti dhufu cuftinuu si’is gurbas hin laaltu. Wanni ati beekuu qabdu hiikkaan harka gurbaa jirti, iddaa lakkaawwachuun harka kee jirti.

Yoo gurbaan si hiike je’e hiikkaan tee tun hiikkaa tamii addaan baafadhu. Namni eega walitti dhufee yeroo duraatiif yoo wal hiike baatii sadii qaba. Baatii sadeen keessatti gurbaan osoo raja’tu hin je’in, yoo baatiin sadeen dhumte, isin ammoo walitti deebi’uu feetan, nikaaha haarayaafii mahrii haaraya, ammas lammeessa si hiika, hardhas guyyaa sagaltama qabdan; baatii sadi jechu.

Baatii sadeen kana keessatti yoo raja’tu je’e, ati jaartii isaati. Taraa duraatiif ta lammeessaa keessattis ati mana kee keessaa bahuu hin qabdu. Rabbiin manarraa hin baasinaa je’e. Mana kee keessatti haga baatii sadeen sanii jaarsa kee wajjiin rafuu hin dandeessu, nyaata godhuu, huccuu isaa miicuu, mana kee tajaajilachuu ni dandeessa jechu; waan inni ammoo raja’tu siin hin je’iniin isaa wajjiin ciisuu hindandeessu. Yoo ammas baatiin sadi dhumte yoo walitti deebi’uu feetan nikaaha haarayaafii mahrii haaraya.

Gurbaan kun si deeffatee yoo ammas si hiike je’e gaafa kana mana san hin bulinii achirraa bahi. Jaarsa kee kanaan walitti deebi’uu hin dandeessan. Ta amma gaafatte tun raja’aan gurbaan si deeffadhe siin je’e bakka jirti. Eega raja’tu siin jechuu gurra kankeetiin dhageette jaarsi kee si deeffatee tanaaf jecha karaa hukmii shariaa deebi’i.

Yoo adda bahuuf fedhii qabaatte ammoo takkaa karaa mahkamaatiin /mana murtiitiin, takkaahuu mahrii isaa waan siif godhe deebisiifii qulqulliin na hiiki je’iin.
 

Dr. Liwaa’ulislaam ओपन / कमेंट

2021-07-24 06:26:46 #Waan gaafachuu barbaaddu katabii barbaadi. in shaa ALLAAH deebisaa ni argatta.

#Tuqaa sadeen gubbaa gama harka mirga jiru tuquun. Booda search. ओपन / कमेंट