विभक्ती व त्याचे प्रकार नामे व सर्वनामे यांचा वाक्यातील क् | मराठी व्याकरण
विभक्ती व त्याचे प्रकार
नामे व सर्वनामे यांचा वाक्यातील क्रियापदाशी किंवा इतर शब्दांशी येणारे संबंध ज्या विकारांनी दाखविले जातात त्या विकारांना ‘विभक्ती’ असे म्हणतात.
नामाचे किंवा सर्वनामचे रूप तयार करण्यास त्याला जी अक्षरे जोडली जातात त्यांना ‘प्रत्यय’ असे म्हणतात.
नामांच्या किंवा सर्वनामांच्या क्रियापदांशी किंवा इतर शब्दांशी असणारा संबंध 8 प्रकारचा असतो, म्हणून विभक्तीचे एकूण 8 प्रकार पडतात.
प्रथमा – प्रत्यय नाहीत – प्रत्यय नाहीत –
कर्ता
व्दितीया – स, ला, ते – स, ला, ना, ते –
कर्म
तृतीया – ने, ए, शी – ने, शी, ही, ई – करण
चतुर्थी – स, ला ते – स, ला, ना, ते –
संप्रदान
पंचमी – ऊन, हून – ऊन, हून – अपादान
षष्टी – चा, ची, चे – चा, ची, चे – संबंध
सप्तमी – त, ई, आ – त, ई, आ –
अधिकरण
संबोधन – नो – संबोधन